Báo cáo Emissions Gap mới nhất của Liên Hợp Quốc cảnh báo thế giới đang đi chệch xa các mục tiêu Thỏa thuận Paris. Dù dự báo 2025 có cải thiện nhẹ, phần lớn nhờ thay đổi phương pháp và tác động từ việc Mỹ rút khỏi thỏa thuận.
Liên Hợp Quốc vừa công bố báo cáo thường niên Emissions Gap, và bức tranh tổng thể không khả quan. Con đường phát thải hiện tại của thế giới vẫn còn cách rất xa các mục tiêu được đặt ra trong Thỏa thuận Paris.
Báo cáo đánh giá mức tăng nhiệt độ dự kiến so với thời kỳ tiền công nghiệp vào năm 2030. Mục tiêu của Paris là giới hạn ở 2 độ C, ưu tiên theo đuổi ngưỡng 1,5 độ C. Hiện các dự báo cho thấy nhiệt độ sẽ tăng khoảng 2,3–2,5 độ C, cao hơn nhiều so với mục tiêu.
So với báo cáo năm ngoái (2,5–2,8 độ C), con số năm nay có phần tốt hơn, nhưng LHQ lưu ý một phần cải thiện bắt nguồn từ thay đổi phương pháp tính. Ngoài ra, việc Mỹ rút khỏi Thỏa thuận Paris (dự kiến vào tháng 1/2026) sẽ xóa đi khoảng 0,1 độ C tiến bộ đã đạt được.
Để giữ nhiệt độ tăng dưới 1,5 độ C đến năm 2100 vẫn còn khả năng, nhưng ngày càng ít khả thi. Để đạt được mục tiêu này, thế giới cần cắt giảm phát thải tới 55% vào năm 2035. Trong khi đó, nếu muốn hướng tới mốc 2 độ C thì các cắt giảm phải đạt khoảng 35% theo các chỉ số báo cáo.
LHQ cảnh báo rằng những cam kết quốc gia hiện tại cùng bối cảnh địa chính trị không cho thấy dấu hiệu hứa hẹn sẽ đạt được các mức cắt giảm cần thiết. Với quy mô cắt giảm lớn, thời gian ngắn và môi trường chính trị khó khăn, khả năng vượt qua 1,5 độ C là rất cao trong thập kỷ tới.
Cần lưu ý rằng vượt qua ngưỡng 1,5 độ C rồi cố gắng đảo ngược sau đó tiềm ẩn rủi ro chạm vào các "điểm bẻ gãy" khí hậu khó đảo ngược, chẳng hạn như sụp đổ tấm băng Tây Nam Cực. Hệ quả cộng dồn có thể gây mất mùa, mất an ninh lương thực, thiếu nước, cháy rừng, ngập lụt ven biển và sụp đổ hệ sinh thái rạn san hô.
Những thay đổi khí hậu nghiêm trọng cũng kéo theo hệ lụy xã hội và chính trị, khi người dân buộc phải di cư khỏi những vùng không còn sinh sống được, tạo áp lực lớn lên các khu vực sinh sống tốt hơn.
Một điểm sáng nhỏ là phát triển năng lượng mặt trời và gió đang vượt kỳ vọng, giúp mở rộng nguồn tái tạo trở nên dễ dàng và rẻ hơn. Báo cáo cũng đề cập tới công nghệ loại bỏ CO2 có thể hỗ trợ ngoài các chính sách giảm phát thải, nhưng phương án này vẫn còn nhiều bất định, rủi ro và chi phí cao.
Nguồn: Engadget
Liên Hợp Quốc vừa công bố báo cáo thường niên Emissions Gap, và bức tranh tổng thể không khả quan. Con đường phát thải hiện tại của thế giới vẫn còn cách rất xa các mục tiêu được đặt ra trong Thỏa thuận Paris.
Báo cáo đánh giá mức tăng nhiệt độ dự kiến so với thời kỳ tiền công nghiệp vào năm 2030. Mục tiêu của Paris là giới hạn ở 2 độ C, ưu tiên theo đuổi ngưỡng 1,5 độ C. Hiện các dự báo cho thấy nhiệt độ sẽ tăng khoảng 2,3–2,5 độ C, cao hơn nhiều so với mục tiêu.
So với báo cáo năm ngoái (2,5–2,8 độ C), con số năm nay có phần tốt hơn, nhưng LHQ lưu ý một phần cải thiện bắt nguồn từ thay đổi phương pháp tính. Ngoài ra, việc Mỹ rút khỏi Thỏa thuận Paris (dự kiến vào tháng 1/2026) sẽ xóa đi khoảng 0,1 độ C tiến bộ đã đạt được.
Để giữ nhiệt độ tăng dưới 1,5 độ C đến năm 2100 vẫn còn khả năng, nhưng ngày càng ít khả thi. Để đạt được mục tiêu này, thế giới cần cắt giảm phát thải tới 55% vào năm 2035. Trong khi đó, nếu muốn hướng tới mốc 2 độ C thì các cắt giảm phải đạt khoảng 35% theo các chỉ số báo cáo.
LHQ cảnh báo rằng những cam kết quốc gia hiện tại cùng bối cảnh địa chính trị không cho thấy dấu hiệu hứa hẹn sẽ đạt được các mức cắt giảm cần thiết. Với quy mô cắt giảm lớn, thời gian ngắn và môi trường chính trị khó khăn, khả năng vượt qua 1,5 độ C là rất cao trong thập kỷ tới.
Cần lưu ý rằng vượt qua ngưỡng 1,5 độ C rồi cố gắng đảo ngược sau đó tiềm ẩn rủi ro chạm vào các "điểm bẻ gãy" khí hậu khó đảo ngược, chẳng hạn như sụp đổ tấm băng Tây Nam Cực. Hệ quả cộng dồn có thể gây mất mùa, mất an ninh lương thực, thiếu nước, cháy rừng, ngập lụt ven biển và sụp đổ hệ sinh thái rạn san hô.
Những thay đổi khí hậu nghiêm trọng cũng kéo theo hệ lụy xã hội và chính trị, khi người dân buộc phải di cư khỏi những vùng không còn sinh sống được, tạo áp lực lớn lên các khu vực sinh sống tốt hơn.
Một điểm sáng nhỏ là phát triển năng lượng mặt trời và gió đang vượt kỳ vọng, giúp mở rộng nguồn tái tạo trở nên dễ dàng và rẻ hơn. Báo cáo cũng đề cập tới công nghệ loại bỏ CO2 có thể hỗ trợ ngoài các chính sách giảm phát thải, nhưng phương án này vẫn còn nhiều bất định, rủi ro và chi phí cao.
Nguồn: Engadget
Bài viết liên quan
