Tỷ phú công nghệ Elon Musk vừa gợi ý một ý tưởng cực đoan: dùng vệ tinh do AI điều khiển để giảm bớt ánh sáng Mặt Trời, với mục tiêu làm dịu biến đổi khí hậu. Ý tưởng này tương tự quản lý bức xạ mặt trời nhưng vấp phải nhiều cảnh báo về rủi ro và hệ quả không lường trước.
Tỷ phú công nghệ Elon Musk, vốn nổi tiếng với những ý tưởng khác thường, mới đây thông báo trên nền tảng X rằng ông đang cân nhắc một kế hoạch đầy tham vọng: làm mờ ánh sáng mặt trời để chống lại biến đổi khí hậu.
Theo Musk, kế hoạch bao gồm việc triển khai một đội vệ tinh chạy bằng năng lượng mặt trời, do trí tuệ nhân tạo điều khiển. Những vệ tinh này — có thể lên tới hàng trăm hoặc hàng nghìn chiếc — sẽ đóng vai trò như một tấm che mặt trời khổng lồ, tinh chỉnh một cách nhỏ lượng năng lượng mặt trời chiếu xuống Trái Đất để hạ nhiệt hành tinh.
Ý tưởng này tương tự phương pháp quản lý bức xạ mặt trời (Solar Radiation Management - SRM), tức dùng phản xạ hoặc chắn một phần ánh sáng Mặt Trời để làm mát Trái Đất. Về mặt kỹ thuật, Musk hoàn toàn có thể chế tạo các vệ tinh qua SpaceX và phóng chúng lên quỹ đạo, trong khi hệ thống quản lý nhiều khả năng sẽ dựa vào nền tảng AI tự học, có thể đến từ công ty AI của ông là xAI.
Tuy nhiên, các nhà khoa học cảnh báo về nhiều rủi ro tiềm ẩn. Việc thay đổi lượng bức xạ mặt trời có thể làm dịch chuyển mô hình mưa toàn cầu, gây tổn hại tầng ozone và ảnh hưởng xấu đến năng suất cây trồng. Ngoài ra còn có lo ngại về an ninh và kiểm soát: ai sẽ nắm quyền quyết định chỉnh 'nhiệt kế' của cả hành tinh?
Một mối nguy đáng lưu ý nữa là hiện tượng được gọi là 'sốc kết thúc' (termination shock). Nếu chương trình này bị dừng đột ngột do trục trặc kỹ thuật hoặc tranh chấp chính trị, lượng ấm bị kìm lại có thể bùng trở lại nhanh chóng. Mô phỏng từ NOAA và Đại học Indiana cho thấy nhiệt độ toàn cầu có thể tăng vọt chỉ trong vài năm nếu việc làm mờ Mặt Trời bị ngừng đột ngột.
Trên X, phản ứng đa phần mang tính chỉ trích hoặc châm biếm, có người ví Musk như nhân vật phản diện trong truyện tranh. Nhiều người bày tỏ lo ngại về quyền lực và kiểm soát, cho rằng con người còn chưa đồng thuận được nhiều vấn đề cơ bản thì làm sao quản lý khí hậu toàn cầu được an toàn.
Hiện chưa rõ mức độ nghiêm túc của Musk đối với ý tưởng này, nhưng chuyện đã gióng lên nhiều cảnh báo cần thảo luận cẩn trọng. Nếu có ý định tiến tới thử nghiệm quy mô lớn, cộng đồng quốc tế cần đặt ra các khung quản trị, đánh giá rủi ro và cơ chế minh bạch trước khi can thiệp vào hệ thống khí hậu toàn cầu.
Nguồn: Notebookcheck
Tỷ phú công nghệ Elon Musk, vốn nổi tiếng với những ý tưởng khác thường, mới đây thông báo trên nền tảng X rằng ông đang cân nhắc một kế hoạch đầy tham vọng: làm mờ ánh sáng mặt trời để chống lại biến đổi khí hậu.
Theo Musk, kế hoạch bao gồm việc triển khai một đội vệ tinh chạy bằng năng lượng mặt trời, do trí tuệ nhân tạo điều khiển. Những vệ tinh này — có thể lên tới hàng trăm hoặc hàng nghìn chiếc — sẽ đóng vai trò như một tấm che mặt trời khổng lồ, tinh chỉnh một cách nhỏ lượng năng lượng mặt trời chiếu xuống Trái Đất để hạ nhiệt hành tinh.
Ý tưởng này tương tự phương pháp quản lý bức xạ mặt trời (Solar Radiation Management - SRM), tức dùng phản xạ hoặc chắn một phần ánh sáng Mặt Trời để làm mát Trái Đất. Về mặt kỹ thuật, Musk hoàn toàn có thể chế tạo các vệ tinh qua SpaceX và phóng chúng lên quỹ đạo, trong khi hệ thống quản lý nhiều khả năng sẽ dựa vào nền tảng AI tự học, có thể đến từ công ty AI của ông là xAI.
Tuy nhiên, các nhà khoa học cảnh báo về nhiều rủi ro tiềm ẩn. Việc thay đổi lượng bức xạ mặt trời có thể làm dịch chuyển mô hình mưa toàn cầu, gây tổn hại tầng ozone và ảnh hưởng xấu đến năng suất cây trồng. Ngoài ra còn có lo ngại về an ninh và kiểm soát: ai sẽ nắm quyền quyết định chỉnh 'nhiệt kế' của cả hành tinh?
Một mối nguy đáng lưu ý nữa là hiện tượng được gọi là 'sốc kết thúc' (termination shock). Nếu chương trình này bị dừng đột ngột do trục trặc kỹ thuật hoặc tranh chấp chính trị, lượng ấm bị kìm lại có thể bùng trở lại nhanh chóng. Mô phỏng từ NOAA và Đại học Indiana cho thấy nhiệt độ toàn cầu có thể tăng vọt chỉ trong vài năm nếu việc làm mờ Mặt Trời bị ngừng đột ngột.
Trên X, phản ứng đa phần mang tính chỉ trích hoặc châm biếm, có người ví Musk như nhân vật phản diện trong truyện tranh. Nhiều người bày tỏ lo ngại về quyền lực và kiểm soát, cho rằng con người còn chưa đồng thuận được nhiều vấn đề cơ bản thì làm sao quản lý khí hậu toàn cầu được an toàn.
Hiện chưa rõ mức độ nghiêm túc của Musk đối với ý tưởng này, nhưng chuyện đã gióng lên nhiều cảnh báo cần thảo luận cẩn trọng. Nếu có ý định tiến tới thử nghiệm quy mô lớn, cộng đồng quốc tế cần đặt ra các khung quản trị, đánh giá rủi ro và cơ chế minh bạch trước khi can thiệp vào hệ thống khí hậu toàn cầu.
Nguồn: Notebookcheck
Bài viết liên quan
